Ngày 15/05/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã ban hành Thông tư số 01/2025/TT-BNNMT, công bố 03 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về chất lượng môi trường xung quanh, bao gồm tiếng ồn, độ rung, và chất lượng trầm tích. Các quy chuẩn này có hiệu lực từ ngày 14/11/2025, thay thế các quy chuẩn cũ từ năm 2010 và 2017. Dưới đây là thông tin chi tiết về các quy chuẩn mới, điểm nổi bật và những điều tổ chức, cá nhân cần lưu ý để tuân thủ.

Tổng Quan Về 03 Quy Chuẩn Kỹ Thuật Quốc Gia Mới

Thông tư số 01/2025/TT-BNNMT ban hành 03 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia sau:

1. QCVN 26:2025/BNNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tiếng ồn, thay thế QCVN 26:2010/BTNMT.
2. QCVN 27:2025/BNNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về độ rung, thay thế QCVN 27:2010/BTNMT.
3. QCVN 43:2025/BNNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng trầm tích, thay thế QCVN 43:2017/BTNMT.

Các cơ sở đã vận hành hoặc có báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), giấy phép môi trường, hoặc đăng ký môi trường trước ngày 14/11/2025 được phép tiếp tục áp dụng các quy chuẩn cũ (QCVN 26:2010/BTNMT, QCVN 27:2010/BTNMT) và quy định địa phương đến hết 31/12/2026. Từ 01/01/2027, tất cả phải tuân thủ các quy chuẩn mới - QCVN 26:2025/BNNMT và QCVN 27:2025/BNNMT.

Những Điểm Mới Nổi Bật Của Quy Chuẩn

1. Phân Loại Cơ Sở Gây Tiếng Ồn Và Rung Động

Theo QCVN 26:2025/BNNMT và QCVN 27:2025/BNNMT, các cơ sở có khả năng gây tiếng ồn hoặc rung động được chia thành hai nhóm:

• Cơ sở sử dụng thiết bị, máy móc, công cụ phát ra tiếng ồn/tạo rung  theo công suất, chủng loại, và số lượng được quy định tại Phụ lục kèm theo Quy chuẩn.
• Cơ sở khác không sử dụng thiết bị, máy móc, công cụ phát ra tiếng ồn/rung động theo Phụ lục kèm Quy chuẩn.

Việc phân loại này nhằm áp dụng các ngưỡng giá trị tối đa khác nhau cho tiếng ồn và độ rung.

2. Phân Loại Khu Vực Bị Ảnh Hưởng

Các quy chuẩn mới phân chia khu vực bị ảnh hưởng thành 5 loại (A, B, C, D, E), thay vì chỉ 2 loại (khu vực đặc biệt và thông thường) như trước đây. Mỗi khu vực sẽ áp dụng ngưỡng độ ồn và độ rung khác nhau.

3. Giới Hạn Tối Đa Cho Phép Về Mức Ồn

Cơ Sở Sử Dụng Thiết Bị Phát Ra Tiếng Ồn theo quy định tại Phụ lục kèm Quy chuẩn

Theo QCVN 26:2025/BNNMT, mức ồn tối đa cho phép được quy định theo 3 khoảng thời gian (ngày: 06h-18h, tối: 18h-22h, đêm: 22h-06h) và 5 khu vực (A, B, C, D, E):

Điểm mới: Ngoài ngưỡng tối đa, Quy chuẩn còn có bảng điều chỉnh ngưỡng dựa trên thời gian phát ra tiếng ồn. Tiếng ồn phát ra trong thời gian ngắn sẽ được điều chỉnh ngưỡng cao hơn.

Các Nguồn Tiếng Ồn Khác

Mức ồn tối đa từ các nguồn như loa ngoài trời, cơ sở sản xuất, công trường xây dựng cũng được quy định chi tiết theo 3 khung giờ:

4. Giới Hạn Tối Đa Cho Phép Về Mức Rung

Cơ Sở Sử Dụng Thiết Bị Gây Rung

Theo QCVN 27:2025/BNNMT, mức rung tối đa được quy định theo 2 khoảng thời gian (ngày: 06h-22h, đêm: 22h-06h):

Tương tự như QCVN 26:2025/BNNMT, QCVN 27:2025/BNNMT cũng có điểm mới là: cho phép điều chỉnh ngưỡng giá trị tối đa cho phép đối với mức rung phát sinh từ các cơ sở theo thời gian phát ra độ rung. 

Các Nguồn Rung Khác

Công trường xây dựng được điều chỉnh ngưỡng tối đa +10 dB vào ban ngày, tùy thời gian phát rung.

5. Mức Ồn/Rung Nền Và Giá Trị Hiệu Chỉnh

Mức ồn/rung nền là mức ồn/rung đo được tại khu vực bị ảnh hưởng khi không có tiếng ồn/ độ rung phát sinh từ nguồn gây ồn/rung cần đo. Quy chuẩn mới quy định:

• Nếu mức ồn/rung nền thấp hơn mức ồn/ rung phát sinh đo được ≥ 10 dBA/dB, kết quả đo mức ồn/ rung là kết quả được dùng để so sánh với ngưỡng quy định.
• Nếu sai lệch < 10 dBA/dB, áp dụng trị số hiệu chỉnh theo quy định chi tiết tại mục 2.5 của QCVN 26:2025/BNNMT và QCVN 27:2025/BNNMT.

6. Quy Định Về Chất Lượng Trầm Tích (QCVN 43:2025/BNNMT)

So với QCVN 43:2017/BTNMT, quy chuẩn mới có các điểm nổi bật:

• Yêu cầu xử lý ô nhiễm: Nếu thông số ô nhiễm vượt ngưỡng, tổ chức/cá nhân phải thực hiện nghiên cứu tác động sinh thái, ngăn chặn phát sinh chất ô nhiễm và xem xét xử lý nhằm loại bỏ chất ô nhiễm trong trầm tích.
• Các giá trị tới hạn được chia riêng cho các loại trầm tích: Quy định ngưỡng riêng cho trầm tích nước mặt và trầm tích nước biển.
• Thêm ngưỡng cho Sắt (Fe), Phenol, Cyanide (CN) trong trầm tích nước biển.
• Cập nhật phương pháp: Bổ sung phương pháp xác định thông số theo US EPA và TCVN phiên bản mới.

7. Trách Nhiệm Của Tổ Chức, Cá Nhân

Theo điều 5.1 của QCVN 26:2025/BNNMT và QCVN 27:2025/BNNMT, các tổ chức, cá nhân gây tiếng ồn/rung động phải đảm bảo mức ồn/ rung phát sinh không vượt ngưỡng quy định. Các biện pháp giảm thiểu tác động của tiếng ồn/ độ rung phải được thực hiện khi:

• Mức ồn/rung vượt ngưỡng cho phép.
• Mức ồn/rung nền có giá trị Leq/VLeq lớn hơn mức quy định tương ứng trong Quy chuẩn này.

Kết Luận

03 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới (QCVN 26:2025/BNNMT, QCVN 27:2025/BNNMT, QCVN 43:2025/BNNMT) có khá nhiều điểm mới so với các QCVN cũ.. Các tổ chức, cá nhân cần nắm rõ quy định, đặc biệt về phân loại khu vực, ngưỡng tiếng ồn/rung, và trách nhiệm tuân thủ để tránh vi phạm pháp luật.

Tài liệu tham khảo

• QCVN 26:2010/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tiếng ồn (ban hành kèm theo Thông tư số 39/2010/TT-BTNMT ngày 16 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường);
• QCVN 27:2010/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về độ rung (ban hành kèm theo Thông tư số 39/2010/TT-BTNMT ngày 16 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường);
• QCVN 43:2017/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng trầm tích (ban hành kèm theo Thông tư số 78/2010/TT-BTNMT ngày 29 tháng 12 năm 2017 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường).