Ngày 29/07/2025, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã ban hành Quyết định 2222/QĐ-BHXH quy định cụ thể các quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội, chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội & bảo hiểm thất nghiệp. Các văn bản sau sẽ hết hiệu lực:

- Quyết định số 166/QĐ-BHXH ban hành quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH, chi trả các chế độ BHXH, BHTN

- Quyết định số 686/QĐ-BHXH sửa đổi, bổ sung một số điều của quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH, chi trả các chế độ BHXH, BHTN ban hành kèm theo Quyết định số 166/QĐ-BHXH

- Quyết định số 1548/QĐ-BHXH về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của quy trình giải quyết hưởng các chế độ BHXH, chi trả các chế độ BHXH, BHTN ban hành kèm theo Quyết định số 166/QĐ-BHXH

- Công văn số 2430/BHXH-CSXH về việc hướng dẫn một số nội dung tại Quyết định số 686/QĐ-BHXH

- Công văn số 4967/BHXH-CSXH về việc hướng dẫn ra quyết định thôi hưởng trợ cấp tuất hàng tháng theo quy định tại Nghị định số 136/2013/NĐ-CP.

Một số điểm cần lưu ý khi đi xin hưởng các chế độ bảo hiểm:

1. Một số nguyên tắc trong giải quyết và chi trả các chế độ BHXH, BHTN

- Cơ sở dữ liệu đóng - hưởng BHXH, BHTN của người tham gia, thụ hưởng BHXH, BHTN được quản lý tập trung, thống nhất tại BHXH Việt Nam. Khi có thay đổi phải cập nhật vào hệ thống.

- Căn cứ để giải quyết hưởng các chế độ BHXH, đối chiếu trước khi lập danh sách chi trả các chế độ BHTN là sổ BHXH được cấp lần cuối thể hiện quá trình đóng BHXH, BHTN đồng bộ với CSDL thu đã được quản lý tập trung thống nhất trong cả nước.

- Thực hiện giải quyết chế độ BHXH đối với NLĐ trong trường hợp đơn vị SDLĐ chưa đóng đủ số tiền phải đóng BHXH bắt buộc theo đúng quy định tại khoản 3 Điều 8 Nghị định số 158/2025/NĐ-CP

- Ngay sau khi giải quyết hưởng các chế độ hưu trí, tử tuất, BHXH một lần, trợ cấp hằng tháng và lập danh sách chi trả BHTN, hệ thống được liên thông để tự động khóa quá trình tham gia BHXH, BHTN đã hưởng và đối soát khi phát sinh truy thu, truy đóng.

- Trường hợp chi trả chế độ BHXH, BHTN không thành công do sai thông tin tài khoản, Quyết định cũng mô tả rất rõ các trường hợp và cashc giải quyết trong khoản 17 Điều 3.

2. Phân cấp giải quyết, chi trả và quản lý người hưởng

Điều 4 quy định rất rõ việc phân cấp cho hai công tác:

- Giải quyết hưởng và lập danh sách chi trả các chế độ BHXH, BHTN

- Phân cấp chi trả và quản lý người hưởng tương ứng với cấp BHXH tỉnh và BHXH cơ sở.

3. Quy trình giải quyết hưởng và chi trả các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe

Quy trình cụ thể được ghi chi tiết trong Điều 5, gồm 2 mục chính là: Giải quyết hưởng và Chi trả. Thời hạn giải quyết kể từ ngày nộp đủ hồ sơ:

+ trường hợp đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ) đề nghị: tối đa 6 ngày làm việc

+ trường hợp người lao động (NLĐ), thân nhân NLĐ đề nghị: tối đa 3 ngày làm việc

Dù việc chi trả được thực hiện qua tài khoản cá nhân hay qua đơn vị SDLĐ thì hệ thống VssID sẽ  gửi thông báo tới người hưởng chế độ.

4. Quy trình giải quyết hưởng và chi trả các chế độ hưu trí, tử tuất, trợ cấp hàng tháng, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp

Thời hạn giải quyết tối đa kể từ ngày cơ quan BHXH nhận đủ hồ sơ với từng chế độ như sau:

- Giải quyết hưởng lương hưu: 12 ngày làm việc

- Giải quyết hưởng chế độ tử tuất: 8 ngày làm việc

- Giải quyết hưởng trợ cấp hàng tháng: 15 ngày làm việc

- Giải quyết hưởng chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: 6 ngày làm việc

- Giải quyết chế độ đối với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội: 5 ngày làm việc

- Giải quyết điều chỉnh, hủy quyết định, chấm dứt hưởng BHXH

　+ Đối với chế độ TNLĐ, BNN: 6 ngày làm việc

　+ Đối với lương hưu: 12 ngày làm việc

　+ Đối với NLĐ không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội: 5 ngày làm việc

　+ Đối với BHXH một lần; trợ cấp một lần đối với người đang hưởng BHXH hằng tháng ra nước ngoài định cư: 5 ngày làm việc

　+ Đối với chế độ tử tuất: 8 ngày làm việc

　+ Đối với trợ cấp theo Quyết định số 613/QĐ-TTg: 15 ngày làm việc

　+ Trường hợp đề nghị cập nhật thông tin nhân thân theo CCCD: 5 ngày làm việc

- Giải quyết tiếp tục hưởng BHXH hằng tháng trong trường hợp đã bị tạm dừng hoặc chấm dứt hưởng; Giải quyết thôi hưởng trợ cấp tuất hằng tháng đối với người từ đủ 80 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp tuất hằng tháng chết: 5 ngày làm việc

5. Chi trả bảo hiểm xã hội một lần và hàng tháng

- Với công tác chi trả BHXH một lần: nếu chi trả qua tài khoản cá nhân, thì sau chuyển  tiền vào tài khoản người hưởng, ứng dụng VssID gửi thông báo việc cơ quan BHXH đã chuyển tiền trợ cấp đến từng người. Trường hợp chi trả bằng tiền mặt, người hưởng chế độ cần xuất trình CCCD, xác thực nhân thân & sao chụp CCCD của người hưởng, giấy ủy quyền (nếu được ủy quyền đi nhận)

- Với công tác chi trả BHXH hàng tháng: chậm nhất mùng 5 hàng tháng, sẽ chuyển  tiền vào tài khoản cá nhân cho người hưởng. Chi trả bằng tiền mặt tại điểm chi trả từ ngày 02 tới 10 giờ hành chính của tháng, và từ ngày 11 tới 25 của tháng tại các điểm giao dịch của Tổ chức HTCT.

6. Thu hồi tiền hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp

Quyết định dành điều khoản 22 để nói về nguyên tắc thu hồi tiền hưởng chế độ BHTN. Ngoài ra Quyết định cũng chỉ rõ quy trình chi trả cũng như thu hồi trợ cấp thất nghiệp. Về việc nộp lại tiền hưởng TCTN sai quy định, người lao động có thể nộp lại ở bất kỳ cơ quan BHXH nào.

- Chi trả trợ cấp thất nghiệp (TCTN): trường hợp chi trả qua tài khoản cá nhân, ứng dụng VssID gửi thông báo việc cơ quan BHXH đã chuyển tiền trợ cấp đến từng người. Trường hợp chi trả bằng tiền mặt, ứng dụng VssID tự động gửi đến từng người thông báo về ngày bắt đầu chi trả và địa điểm chi trả của tháng hưởng TCTN.

7. Danh mục hồ sơ để giải quyết hưởng các chế độ BHXH

Phụ lục I liệt kê danh mục hồ sơ bắt buộc hoặc được thay thế bằng dữ liệu liên thông để giải quyết hưởng các chế độ BHXH. Người SDLĐ hoặc người LĐ hoặc người dân có thể tra cứu để nắm được hồ sơ cần nộp khi xin hưởng các chế độ BHXH.

Nội dung chi tiết

Tài liệu tham khảo

- Luật Bảo hiểm xã hội số 41/2024/QH15

- Luật An toàn, Vệ sinh lao động số 84/2015/QH13

- Luật Việc làm số 38/2013/QH13